Ochrona przed upadkiem z wysokości - zminimalizuj ryzyko

Praca na wysokości zaliczana jest do jednych z najniebezpieczniejszych czynności, które pracownik może wykonywać. Praca na rusztowaniach, windach, pomostach, masztach, słupach energetycznych.

O pracy na wysokości mówimy w każdym przypadku, jeśli praca jest wykonywana powyżej 1,0 metra nad poziomem ziemi. W zależności od warunków pracy i wysokości, pracownik lub pracownicy powinni stosować różne metody asekuracji. Dodatkowo, osoby takie powinny być dopuszczone do pracy na wysokości, wykonując regularne badania pracownicze.

Zagrożenia w pracy na wysokości 

Głównym zagrożeniem podczas pracy na wysokości jest upadek. Może do niego dojść z powodu utraty równowagi, wywołanej wieloma przyczynami. Zawroty głowy, śliska powierzchnia, przenoszenie nierównomiernie rozłożonego obciążenia czy po prostu nieostrożność. Upadek z dużych wysokości może mieć poważne konsekwencje – od stłuczeń i złamań, aż po śmierć.

Sposoby asekuracji

Aby chronić zdrowie i życie pracowników na wysokości, opracowano bardzo szeroki system zabezpieczeń. W ich skład wchodzą między innymi środki ochrony zbiorowej i środki ochrony indywidualnej.

Środki ochrony zbiorowej przed upadkiem z wysokości 

To przede wszystkim barierki, balustrady oraz  siatki zabezpieczające, stosowane podczas prac na rusztowaniach i otwartych kondygnacjach budynków. Należy przy tym zaznaczyć, że jeśli praca jest wykonywana na wysokiej kondygnacji, która jednak ma wykonane ściany zewnętrzne o wysokości min. 150 cm, to taka praca nie jest traktowana jako praca na wysokości. Jeśli jednak wysokość ścian jest niższa, mamy już z nią do czynienia. Balustrady ochronne wykonuje się najczęściej z desek lub stalowych elementów. Istotny w nich jest sposób mocowania, który powinien zapewniać dużą wytrzymałość i stabilność. Barierki i balustrady powinny być stosowane wszędzie tam, gdzie jest taka możliwość, czyli fizyczna szansa na ich trwałe przymocowanie do części konstrukcyjnej. Balustrady powinny sięgać takiej wysokości, która uniemożliwi pracownikom wypadnięcie za nią. Za optymalną uznaje się wysokość 150 cm, podobnie jak w ścianach. Pionowo mocowane siatki również spełniają swoją rolę, pod warunkiem ich starannej instalacji na całym obwodzie. 

Środki ochrony indywidualnej przed upadkiem z wysokości

Do takich środków zaliczamy takie jak urządzenia samozaciskowe ze sztywną lub giętką  prowadnicą, liny oraz szelki bezpieczeństwa, amortyzatory, urządzenia samohamowne, łączniki, systemy powstrzymujące spadanie, a także punkty kotwiczące, do których powyższe środki są mocowane.
W stosowaniu powyższych środków ochrony indywidualnej, bardzo ważne jest przestrzeganie prawidłowego sposobu użytkowania i zakładania, a także kontrolowania stanu lin, pasów i szelek. Wszelkie przetarcia lub inne widoczne uszkodzenia mechaniczne dyskwalifikują taki sprzęt z dalszego stosowania.
Powinien on być również regularnie wymieniany na nowy, kiedy data przydatności dobiegnie końca. Nawet jeśli nie widać na nim śladów użytkowania.

W środkach ochrony indywidualnej należy wyróżnić występowanie systemów, chroniących przed dalszym upadkiem. Do tego właśnie służą urządzenia samozaciskowe i systemy samohamowne. Ich zadaniem jest utrzymanie pracownika na bezpiecznej wysokości i płynne wyhamowanie upadku, tak aby nagłe szarpnięcie nie spowodowało urazu oraz wyrwania liny z punktów mocujących. Wytrzymałość stosowanych środków powinna być natomiast na tyle duża, aby zapewnić służbom ratunkowym wystarczająco dużo czasu na przyjazd i przeprowadzenie akcji ratunkowej.

Prace, przy których stosuje się indywidualne środki ochrony przed upadkiem

Wyżej wymienione środki ochrony należy stosować podczas wspinania się na słupy energetyczne, maszty stalowe, podczas pracy na nieosłoniętych kondygnacjach budynków, a także podczas prac na dachach, więźbach, balkonach oraz pracach związanych z wycinką drzew.

Bardzo ciekawym i skutecznym rozwiązaniem są systemy ustalające pozycję podczas pracy na wysokości. Ich konstrukcja pozwala na ograniczony zakres ruchów, wyznaczający bezpieczny teren od krawędzi. Takie rozwiązania stosuje się podczas wspinania na słupy, jak i w czasie pracy na nieosłoniętych kondygnacjach budynków.